Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 marca 2018 r.

Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim w Wydziale I Cywilnym, w składzie:

Przewodniczący SSR Mariusz Kubiczek

Protokolant st. sekr. sądowy Karolina Bieniek

po rozpoznaniu w dniu 5 marca 2018 roku w Tomaszowie Maz.

przy udziale -----------------------------------------

na rozprawie

sprawy z powództwa- J. O.

przeciwko- (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

orzeka;

1/ zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda J. O. kwotę 30.000,00 zł /trzydzieści tysięcy złotych/ z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 października 2017 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 3.670,20 złotych tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu,

2/ oddala powództwo w pozostałej części.

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 19 stycznia 2018r. powód J. O., zastąpiony przez radcę prawnego, domagał się zasądzenia od (...) SA. z siedzibą w W. kwoty 50.000,00 złotych tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 października 2017 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów zastępstwa procesowego. Powód wywodził podstawę do dochodzenia roszczenia z przepisów art. 448 k.c. w związku z art. 24 § 1 k.c. /k- 3 do k- 6/.

Pozwany – (...) SA. z siedzibą w W., zastąpiony przez radcę prawnego, nie uznał powództwa i wniosło o jego oddalenie oraz zasądzenie zwrotu kosztów procesu /k- 32 do k- 33 odpowiedź na pozew/. Pozwany w procesie likwidacji szkody wypłacił na rzecz powoda zadośćuczynienie w wysokości 10.000.00,00 złotych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

W dniu 2 maja 2000 roku, w miejscowości M., gmina P., D. S. (1) kierując samochodem osobowym marki F. (...) o numerze rej. (...), nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że nie dostosował prędkości jazdy do warunków drogowych, utracił panowanie nad pojazdem i uderzył w przydrożne drzewo w wyniku czego śmierć na miejscu zdarzenia poniosła pasażerka samochodu A. O. (1).

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Opocznie z dnia 10 października 2000 roku, w sprawie sygn. akt II K 278/00 sprawca wypadku został prawomocnie skazany za przestępstwo określone w art. 177 § 2 k.k.

Pojazd sprawcy wypadku posiadał obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) S.A.

/dowód; okoliczność bezsporna, ponadto kopia wyroku k-10 do k-11, k-32 odwrót /.

A. O. (2) mieszkała w miejscowości M., powiat (...). Powód J. O. (urodzony w (...) roku) był jej synem. Mieszka w odległości 6-7 kilometrów od miejscowości, w której zamieszkiwała jego matka. Powód był najstarszy z rodzeństwa, posiada jeszcze brata i siostrę /bliźniaki/. Po śmierci ojca w 1988 roku powód przejął jego wszelkie obowiązki. Rodzinę założył w sierpniu 1996 roku i wtedy wyprowadził się z domu rodzinnego.

Zmarła A. O. (2) i jej syn J. O. mieli ze sobą bardzo dobry kontakt emocjonalny i uczuciowy. Stanowili spójną, bliską sobie rodzinę. Wspólnie spędzali ze sobą czas, święta, uroczystości rodzinne, niedzielne obiady. Opiekowała się jego dzieckiem P., który urodził się jako wcześniak i wymagał rehabilitacji. Wspierała syna i jego rodzinę finansowo. W dni robocze powód przebywał u matki, na placu u niej miał swój warsztat stolarski. Spożywał u niej posiłki.

Po śmierci matki powód zajął się organizacją pogrzebu. Stał się nerwowy i zamknięty w sobie. Na grobie matki bywa w każdą niedzielę.

/dowód: zeznania świadka T. O. k- 38 odwrót (00;06;30 do 00;16;46), D. S. (2) k-39 do k-39 odwrót (00;17;20 do 00;30;03), przesłuchanie powoda J. O. k-39 odwrót (00;31;00 do 00;28;00)/.

Powód wystąpił z żądaniem zapłaty zadośćuczynienia pismem z dnia 26 września 2017 roku, żądając zadośćuczynienia w wysokości 100.000,00 złotych. Decyzją z dnia 28 września 2017 roku pozwany przyznał J. O. zadośćuczynienie w wysokości 10.000,00 złotych.

/ dowód; okoliczność bezsporna- k-4, k-32 odwrót, ponadto pisma k-12, do k-19, decyzja o przyznaniu świadczenia k-16/.

Sąd zważył, co następuje :

Powództwo zasługuje na jego uwzględnienie.

Stan faktyczny jest w zasadzie niesporny. Ustalenia faktyczne poczynione zostały przez Sąd w oparciu o okoliczności faktyczne przytoczone w pozwie, a nie zakwestionowane przez stronę pozwaną. Pozwany nie kwestionował okoliczności zdarzenia z dnia 2 maja 2000 roku, osoby sprawcy, który posiadał ważne ubezpieczenie w zakładzie ubezpieczeń strony pozwanej. Przedmiotem zastrzeżeń strony pozwanej było obecne żądanie w kontekście dokonanej wypłaty, czyli kompensacja szkody już nastąpiła.

Więź rodzinna, emocjonalna łącząca powoda z jego zmarłą tragicznie matką była przedmiotem dowodzenia za pośrednictwem zeznań świadków, przesłuchania powoda. Z zeznań świadków wynika, że więź tą można oceniać na płaszczyźnie aktywnej emocjonalnie realizacji. Przeprowadzone postępowanie dowodowe potwierdziło istnienie silnej więzi emocjonalnej syna z matką /również na datę przedmiotowego zdarzenia/.

Zeznania świadków oraz dowód z przesłuchania powoda stanowią spójną i logiczną całość, nie są pozbawione spontaniczności wypowiedzi. Z tych też względów Sąd nie znalazł podstaw do odmówienia dania im wiary.

Strona powodowa wskazała za podstawę zgłoszonego roszczenia przepis art. 448 k.c. w związku z art. 24 § 1 k.c.

W granicach odpowiedzialności sprawcy wypadku, w następstwie którego nastąpił zgon A. O. (2), odpowiada pozwany – (...) S.A. z siedzibą w W.. Odpowiedzialność pozwanego znajduje oparcie w przepisach art. 436 § 2 k.c. w związku z art. 435 § 1 k.c. i w umowie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody związane z ruchem tych pojazdów, łączącej pozwanego z ubezpieczonym właścicielem samochodu osobowego F. (...) nr rej. (...) - w oparciu o przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych /Dz. U. nr 124, poz. 152 ze zmianami/.

Zgodnie zaś z art. 822 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz zostaje zawarta umowa ubezpieczenia.

Odpowiedzi na pytanie – czy najbliższemu członkowi rodziny zmarłego przysługuje na podstawie art. 448 w związku z art. 24 § 1 k.c. zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę w sytuacji, gdy śmierć poszkodowanego nastąpiła na skutek deliktu, który miał miejsce przed dniem 3 sierpnia 2008 roku- odpowiedział Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 13 lipca 2011 roku , III CZP 32/11 / opublikowanej OSN 2012 rok, zeszyt nr 1, poz. 10/ udzielając odpowiedzi twierdzącej.

W uzasadnieniu powołanej uchwały Sąd Najwyższy wskazał, że krzywdą wyrządzoną zmarłemu jest utrata życia, dla osób mu bliskich zaś jest to naruszenie dobra osobistego poprzez zerwanie więzi emocjonalnej, szczególnie bliskiej w relacjach rodzinnych. Również więc osoba dochodząca ochrony na podstawie art. 448 k.c. może być poszkodowana bezpośrednio i dochodzić naprawienia własnej krzywdy, doznanej poprzez naruszenie jej własnego dobra osobistego.

Osoba dochodząca roszczenia na podstawie art. 448 k.c. powinna wykazać istnienie tego rodzaju więzi /osoby związanej emocjonalnie ze zmarłym w ramach więzi rodzinnej, której zerwanie powoduje ból, cierpienie i rodzi poczucie krzywdy/, stanowiącej jej dobro osobiste podlegające ochronie.

Rozstrzygnięcie kontrowersji związanych ze stosowaniem w okresie przejściowym / tj. do czasu nowelizacji przepisu art. 446 poprzez dodanie § 4 k.c./ wiązało się z próbą zdefiniowania dobra osobistego, podlegającego ochronie i naruszonego przez sprawcę śmierci osoby bliskiej. W najnowszej judykaturze odstąpiono od ujmowania krzywdy jako cierpienia z powodu utraty osoby bliskiej na rzecz koncepcji odrębnego dobra osobistego, w postaci szczególnej emocjonalnej więzi rodzinnej pomiędzy osobami najbliższymi, podlegającego ochronie na podstawie art. 23 i 24 k.c. oraz art. 448 k.c. Obecnie jednolicie ukształtowane i utrwalone w judykaturze Sądu Najwyższego jest stanowisko, wedle którego spowodowanie śmierci osoby bliskiej może stanowić naruszenie dobra osobistego członków rodziny zmarłego w postaci szczególnej więzi rodzinnej i przyznanie im zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c., jeżeli śmierć nastąpiła na skutek deliktu, który miał miejsce przed dniem 3 sierpnia 2008 roku /poruszają; uchwały z dnia 22 października 2010 roku, (...) 76)10, OSNC-ZD 2011, zeszyt B, poz. 42, z dnia 13 lipca 2011 roku, III CZP 32)11, OSNC 2012, zeszyt 1, poz. 10, wyroki z dnia 14 stycznia 2010r, IV CSK 307)09, OSNC-ZD 2010, zeszyt C, poz. 91, z dnia 25 maja 2011r, II CSK 537)10 – niepubl., z dnia 10 listopada 2010 r, II CSK 248)10, OSNC – ZD 2011, zeszyt B, poz. 44, z dnia 11 maja 2011 r, I CSK 621)10- niepubl., z dnia 15 marca 2012 r, I CSK 314)11- niepubl./.

Zgodnie ze stanowiskiem wypracowanym w judykaturze Sądu Najwyższego, odpowiedzialność ubezpieczonego obejmowała także oparte na podstawie art. 448 k.c. zadośćuczynienie za krzywdę z tytułu naruszenia dóbr osobistych członków rodziny zmarłego. Należy podkreślić, że wszystkie wymienione orzeczenia zapadły w sprawach, w których roszczenia były skierowane przeciwko ubezpieczycielom, a Sąd Najwyższy nie wyraził żadnych wątpliwości co do tego, iż zakres ich odpowiedzialności odpowiada zakresowi odpowiedzialności ubezpieczonych.

W ocenie Sądu powód wykazał /poprzez dowód z zeznań świadków oraz przesłuchania stron – strony powodowej/ zaistnienie wskazanych powyżej przesłanek / silnej więzi rodzinnej oraz faktu jej naruszenia/, uzasadniających uwzględnienie roszczenia.

Powód wykazał istnienie między nimi a matką silnej więzi emocjonalnej wynikającej z więzi rodzinnej oraz że zerwanie tej więzi spowodowało u niego ból i cierpienie i poczucie krzywdy. Okoliczność wspólnego spędzania czasu podczas niedziel, świąt i uroczystości rodzinnych, ale również i w dni robocze świadczy właśnie o istnieniu więzi rodzinnej.

Uznał zatem Sąd , że przyznanie powodowi J. O. zadośćuczynienia w kwocie 40.000,00 złotych nie będzie ani nadmiernie wygórowane, ani rażąco wysokie. Przy uwzględnieniu wypłaconej już z tego tytułu kwoty 10.000,00 złotych,, Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 30.000,00 złotych.

W pozostałej części powództwo zostało oddalone.

Zasądzona kwota uwzględnia rodzaj naruszonego dobra osobistego w postaci zerwania więzi pomiędzy synem a matką /wspólne uczestnictwo w uroczystościach rodzinnych i świętach, wspólne spędzanie czasu wolnego/.

Odsetki od zasądzonej kwoty przyjął Sąd od daty 28 października 2017 roku /zgodnie z żądaniem pozwu/– przyjmując za podstawę przepis art. 817 § 1 k.c.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. przyjmując zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów- w sytuacji kiedy żądanie powoda uwzględnione zostało w 60%. Na koszty powoda składa się wynagrodzenie adwokata- 3.600,00 złotych – obliczone na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 października 2016 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych -Dz.U. z 2016 roku, poz. 1667, kwota 17,00 złotych z tytułu opłaty skarbowej, opłata sądowa od pozwu w wysokości 2.500,00 złotych (6.117,00 zł x 60% = 3.670,20 zł).